Nhạc cụ của người Afghanistan

Afghanistan - một khu vực lịch sử trước đây được biết đến như Aryana và Greater Khurasan. Nơi đây có lịch sử âm nhạc phong phú và đáng chú ý nhất trên thế giới. Kể từ thời tiền sử (Vedic-Avestan), âm nhạc ở Afghanistan cho thấy vị trí trung tâm của một quốc gia là một đóng góp quan trọng vào sự phát triển của âm nhạc với người dân khu vực Trung Á, Ba Tư, và tiểu lục địa Ấn Độ. Sự phát triển lịch sử, văn hóa và tôn giáo như Hy Lạp, tiền Hồi giáo, Phật giáo, Hồi giáo, Ghaznavid, Timurid, và Hindu, là minh chứng cho sự phát triển văn hóa của âm nhạc trong khu vực. Ngôn ngữ chính thức của Afghanistan là Pashto, Dari và Farsi; tất cả phản ánh trong bối cảnh âm nhạc Afghanistan. Để hiểu rõ hơn, Tạ Thâm xin mời các bạn đến với bài viết về một số nhạc cụ của đất nước Afghanistan.

Rubab

Rubab là nhạc cụ dân tộc của Afghanistan và nguồn gốc của nó có niên đại từ thế kỷ thứ 7 từ Trung Afghanistan. Nó còn được gọi là "Chúa tể của các nhạc cụ". Nó chủ yếu được chơi bởi các nghệ sĩ cổ điển Afghanistan, Pashtun, Tajik, Kashmir và Ba Tư.

Rubab là đàn ngăn đôi và cơ thể được tạc từ một mảnh gỗ, với màng bọc trên chiếc bát rỗng của hộp âm thanh, khi ngựa đàn đã được định vị. Nó có ba dây giai điệu, được điều chỉnh trong quãng 4 với 4 phím đàn. Ba dây buông và 15 dây giao cảm. Nhạc cụ này được làm từ thân của một cây dâu, và gỗ Rose. Mặt đàn làm từ da dê và các dây ban đầu làm từ ruột của dê con và bây giờ dây được làm bằng nylon.

Rubab của Afghanistan là đặc trưng trong âm nhạc và giai điệu dân gian cổ điển và truyền thống.  

Ghichak

Ghichak là một nhạc cụ đặc biệt bởi vì cơ thể của nó thường được làm từ một hộp kim loại lớn. Đó là một loại fiddle hai dây chơi với một cây cung lông ngựa gọi là Kaman. Ghichak phổ biến ở các khu vực trung tâm và phía bắc của đất nước. Nhạc cụ này có thể được nghe trong bài hát "Bekhanom Meslay Bolbol -Tôi sẽ hát như một con chim họa mi".

Tamboor

Tamboor là một nhạc cụ đàn dây làm bằng gỗ rỗng, với dây kim loại. Nó có các phím tương tự như các phím Tambour của Ấn Độ gắn chặt xung quanh cần đàn bằng gỗ rỗng. Tambour lớn có 18 dây và điều chỉnh tương ứng với chốt trên đầu cần đàn và 12 chốt ở mặt bên của cần đàn.  

Tula

Tula là một cây sáo bằng gỗ, có sáu lỗ ngón tay ở phía trước và một lỗ ngón tay cái duy nhất trên mặt phẳng lưng.

Harmonium

The Harmonium (hoặc "Harmonia") có nguồn gốc từ Ấn Độ. Nhạc cụ này được sử dụng nhiều như "sur" khi hát. Cũng như trong âm nhạc cổ điển Ghazal, truyền thống, Khawali (Qawali)…. Về cấu trúc: thổi không khí vào lỗ sẽ tạo ra âm thanh. Bằng cách sử dụng các phím, bạn sẽ tạo ra âm thanh khác nhau.

Nhạc cụ này thường sử dụng kết hợp với Tabla.

Tabla

Tabla là một cặp trống có thể điều chỉnh, là nhạc cụ gõ chính ở Afghanistan và âm nhạc cổ điển Bắc Ấn Độ, được sử dụng trong truyền thống âm nhạc nghệ thuật Kabul. Bayan là một cái trống bằng kim loại có cao độ được điều chế bởi áp lực từ bàn tay trên da trống. Tabla hoặc Dahina là trống gỗ mà da của nó có thể được điều chỉnh để tạo độ cao chính xác. Nhạc cụ này khá hoàn hảo khi kết hợp với Harmonium. Rất nhiều người Afghanistan có sự kết hợp này cho âm nhạc tại nhà.

Zirbaghali

Zirbaghali là trống một mặt, có thân làm bằng gỗ hoặc gốm. Nó có hình dạng như một chiếc cốc hay đồng hồ cát với mặt trống rộng. Mặt trống được phủ bằng da dê. Một loại trống tương tự được tìm thấy trong khu vực xung quanh của Trung Đông, bao gồm Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và thế giới Ả Rập, được gọi là Darbuka, Tabla, Dumbek. Thân trống được làm bằng đất sét nung và một thiết kế gốm trên bề mặt của nó được tạo ra trong giai đoạn đầu, được sản xuất trên bánh xe của người thợ gốm: Đất sét được sơn màu vàng với thiết kế màu bạc. Mặt trống là da dê với một vòng tròn màu đen, đường kính khoảng 8 cm và được sơn ở trung tâm. Một mảnh vải dệt thoi màu đỏ và trắng với một vài sợi vàng khâu bao phủ chu vi của da. Ngoài ra còn có một "mắt" thêm vào thân đất sét trước khi nung. Chiều cao: 40 cm và đường kính của mặt: 20 cm.

Doyra

Doyra là một nhạc cụ hình tròn, hay còn được gọi là Dap, Childirma và Charmanda, được coi là một trong những nhạc cụ gõ cổ đại. Mặc dù nhạc cụ này được sử dụng rộng rãi trong các dân tộc khác nhau, dưới những cái tên khác nhau, nhưng những bức tranh tạc trên đá đã minh chứng cho thời đại của nó và sử dụng rộng rãi trong các nghi lễ được tìm thấy trong khu vực Saymalitosh, Uzbekistan.

Doyra nguồn gốc như là một nhạc cụ dành cho phụ nữ và lan truyền rộng rãi giữa các dân tộc Turkic. Doyra được sử dụng trong các lễ nghi của người Uzbek (một thời gian dài trước khi Hồi giáo lan rộng) mà vẫn còn cho đến nay và chỉ phụ nữ được sự tham gia. Một người phụ nữ dẫn buổi lễ có nhạc cụ của riêng mình và nhạc cụ đó được sử dụng độc quyền trong buổi lễ này và vào thời điểm khác, nó được giữ trong bao hoặc bọc trong một tấm vải. Trong tất cả các buổi lễ, máu của động vật đã bị vấy bẩn trên Doyra và máu này được gọi là - đổi mới.

Mặc dù nhịp điệu chơi của phụ nữ rất đơn giản và dễ dàng thích ứng. Giai điệu được chơi bởi những người đàn ông hiện nay khác nhau rất nhiều. Đường kính của Doyra dần dần trở nên nhỏ hơn do sự thay đổi của các phương pháp chơi nó.  

Xu hướng sử dụng Doyra rộng hơn trong âm nhạc Uzbek, phát triển kỹ năng chơi và phổ biến chủ yếu trong quý thứ hai của thế kỷ XX chủ yếu do Ustad Olim Komilov.

Doyra thuộc về các loại nhạc cụ gõ như Nogora, Kayrok, Safoil, Reznogora và Dol. Nó cũng  được tìm thấy như một nhạc cụ hình tròn ở các nước phương Đông, bao gồm Ấn Độ, Afghanistan, Iran, Pakistan và được chơi cùng với các bài hát và điệu múa. Doyra cũng được chơi cùng với các nhạc cụ gõ của Mỹ Latinh, các nước châu Phi và các buổi biểu diễn Doyra của người phương Đông thường gây ấn tượng mạnh cho khán giả thế giới. Một trong những tính năng của Nghệ thuật Quốc gia Uzbek đã trở thành một phần thiết yếu của người Uzbekistan là điệu nhảy được kết hợp với Doyra. Âm nhạc Doyra không kịch bản trước. Nó đã tồn tại đến ngày bằng miệng và bằng việc biểu diễn thông qua các thế hệ nối tiếp nhau.

Ngoài ra còn một số nhạc cụ khác như: Sitar, Dhol, Sarangi, Daira ….